Кӑҫал Чӑваш Енре ҫырла фестивальне йӗркелесшӗн. Ку таранччен ун пекки пулман.
Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл Шупашкар районӗнчи «Ивушка» питомник ҫумӗнче утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗнче иртӗ. Кунашкал куравсем Британире, АПШра, Финляндире, Канадӑра, Японире ирттереҫҫӗ. «Халӗ ун пеккине Чӑваш Енре йӗркелемелле, пӗтӗм Раҫҫей пирӗн пата килтӗр», - тенӗ ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамнов.
Унта ҫырла ӑстисем хӑйсен продукцине сутма, кӑтартма пултараҫҫӗ. Фестиваль ҫав вӑхӑтрах агротуризмпа паллаштарӗ. Хальлӗхе ҫырла фестивалӗн ячӗ ҫук, ӑна ҫывӑх вӑхӑтра суйлӗҫ.
Шупашкарта "Ҫӗрулми" курав ӗҫлени пирки эпир сайтра пӗлтернӗччӗ. Унта ЧР Элтеперӗ Олег Николаев пулса курнӑ.
Аса илтерер: курав "Каскад" суту-илӳ центрӗнче ӗҫлет. Унта тӗрлӗ сортлӑ ҫӗрулми туянма пулать.
Олег Николаев куравра каланӑ тӑрӑх, пирӗн республикӑра чипс кӑларма тытӑнасшӑн. Ку проектпа Патӑрьел районӗнчи "Лук-Агро" предприяти ӗҫлет. Унта ҫӗрулмине чипс валли хатӗрлекен цех хута каймалла.
Россельхознадзор Элӗк районӗнчи усламҫа агрохимикатсене упрамалли йӗркене пӑснӑшӑн административлӑ майпа явап тытнӑ.
Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, Узянов В.Н. усламҫӑ 8 тонна аммиак селитрине ятарлӑ пӳлӗмре упраман, вӑл уҫӑ вырӑнтах, тулта, выртнӑ. Ку вара йӗркене пӑсни шутланать. Россельхознадзор ӗҫченӗсем усламҫӑ тӗлӗшпе протокол ҫырнӑ. Ӑна асӑрхаттару панӑ.
Паян Шупашкарта "Ҫӗрулми" курав ӗҫлеме пуҫланӑ. Вӑл "Каскад" суту-илӳ центрӗнче вырнаҫнӑ.
Унтах ӑслӑлӑхпа практика конференцине ирттерме, тӗрлӗ сорт ҫӗрулмин дегустацине тума, вӑрлӑх сутма палӑртнӑ.
Куравра ҫӗрулмисӗр пуҫне пыл, чей, хунав тата ыттине туянма пулать. Ҫӗрулмин ҫак сорчӗсене сутаҫҫӗ: "Аван", "Вымпел", "Бельмонда", "Бернина", "Бонус", "Верди", "Винета", "Гала", "Гулливер", "Жуковский ранний", "Ирбитский", "Королева Анна", "Коломба", "Колетте", "Прайм", "Ред Скарлетт", "Ред Леди Ривьера", "Родрига", "Розара", "Удача" тата ыттисем.
Узбекистанри компани элчи Марсель Монро паха ҫӑнӑх тахҫантанпах шыранине пӗлтернӗ. Пӗлтӗр ҫӑнӑх авӑртакарсен съездӗнче вӗсем Чӑваш Енри продукци пирки пӗлнӗ. Кун хыҫҫӑн ҫулталӑк вӗҫӗнче Узбекистана тутанса пӑхмалӑх чӑваш ҫӑнӑхне ӑсатнӑ. Лере пахалӑхне тӗрӗсленӗ те килӗшнӗ.
Акӑ халь Узбекистана Чӑваш Енре пӗрремӗш парти ҫӑнӑх ӑсаннӑ. "Чӑвашҫӑкӑрпродукт" тата «MAQSUD AGROFIRMA» алӑ пуснӑ килӗшӳпе Чӑвашран 66 тонна шурӑ ҫӑнӑх янӑ.
Аса илтерер: пӗлтӗр авӑн уйӑхӗнче Таджикистана ҫӑнӑх ӑсатнӑ.
Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри тата Чӗмпӗр облаҫӗнчи управленийӗ Шупашкарта пахалӑхсӑр пахча ҫимӗҫ вӑррине сутнине тупса палӑртнӑ.
Хулари пӗр суту-илӳ центрӗнче «РБК» редис тата ир пулакан сортсен хутӑшне, «Детская сладкая» кишӗр, «Кудрявая» петрушка сутнӑ. Вӗсене вара селекци ҫитӗнӗвӗсен патшалӑх реестрне кӗртмен. Эппин, вӗсен пахалӑхӗ ҫирӗпленмен.
Юридици сӑпатне асӑрхаттарнӑ. Палӑртмалла: кӑҫал ведомство заявленисем пулнӑран 10 пин ытла хутаҫ вӑрра пӑхса тухнӑ.
Ял хуҫалӑх ӗҫӗсем кӗркунне вӗҫленнӗ темелле ӗнтӗ. Анчах республикӑра комбайнсем хӗвелҫаврӑнӑш вӑррине пуҫтарма тухнӑ. Кун пирки «Чӑваш Ен» ПТРК сюжет ӳкернӗ.
ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр 6 пин гектар ҫӗр ҫинче хӗвелҫаврӑнӑш вӑрри акнӑ. Юпан 27-мӗшӗ тӗлне 612 гектар ҫинчине пухса кӗртнӗ, раштавӑн 27-мӗшӗ тӗлне – 2764 гектар ҫинчине.
Пӗлтӗр 4231 тонна хӗвелҫаврӑнӑш вӑрри туса илнӗ.
Аслӑрах ҫулхисем ас тӑваҫҫӗ пулӗ-ха: иртнӗ ӗмӗрӗн сакӑрвуннӑмӗш ҫулӗсенче Шӑмӑршӑ пасарӗ эрнекун редакци ҫумӗнчи лавкка патне пуҫтарӑнатчӗ. Пасар теме те ҫукчӗ пуль ӑна: хальхи пек таҫтан-таҫтан килнӗ сутуҫӑсем кӗпе-тумтир, атӑ-пушмак, ытти ӑпӑр-тапӑр сутман.
Пӗрре ҫапла редакцири ман пӳлӗме самаях ватӑ хӗрарӑм кӗчӗ.
— Качака туянасшӑн та, хӑшне суйласа илмеллине пӗлместӗп. Мана таса ӑратли кирлӗ, кунне 2-3 литр ҫеҫ параканни ан пултӑр. Редакцире ӑслӑ ачасем ӗҫлеҫҫӗ, пулӑшӑр-ха мана.
Мӗн калас кун пек чух? Ял хуҫалӑх пайӗн ертӳҫи Арсений Бараев та ҫухалса кайрӗ: хӑйӗн ӗмӗрӗнче те вӑл качака усраса курман. Тата виҫпӳртсем ҫак выльӑха пачах та хисеплемеҫҫӗ иккен.
Ҫапах та ватӑ ҫыннӑн ыйтӑвне шута илсе ӑна пулӑшмаллах. Редакцин ниҫта та ҫырса хуман ҫак саккунӗ ҫапла. Вара Арсений Васильевич ял хуҫалӑх управленине шӑнкӑравларӗ:
— Эпӗ качакапа специалист мар ҫав, — хуравларӗ тӗп зоотехник. — Ветеринарсенчен ыйтӑр.
Выльӑх-чӗрлӗх чирӗсене сиплекенсем те пулӑшмарӗҫ. Хайхи нушапа килнӗ карчӑка Иван Юманов корреспондент пулӑшма килӗшрӗ.
Журналист блокнотӗнчен
Аллӑма ҫӗтӗлсе пӗтнӗ кивӗ блокнот лекрӗ. «1977 ҫул»,— тесе ҫырнӑ малтанхи страницинче. Алфавитлӑ блокнот пулнӑ май, «А» сас палли тӗлӗнче «Айбагар» сӑмаха ҫырнине асӑрхарӑм.
Чим-ха, чим, ахальтен ҫырса хуман вӗт эпӗ ӑна, мӗнле те пулин кӑсӑклӑ япала пуль ӗнтӗ. Вара 34 ҫул каяллахи путишле ӗҫе кула-кула аса илтӗм.
...Редакцирен Чӑваш патшалӑх университетӗнчен практикантка килнӗ. Питӗ маттур хӗр, темиҫе лайӑх заметка ҫырса савӑнтарчӗ те ӗнтӗ.
— Уй-хир ӗҫӗсем ҫинчен ҫырас килет,— сӑпайлӑн кӑна сасӑ пачӗ студентка ирхинехи планеркӑра.
— Хирӗҫлеместӗп, — килӗшрӗ унпа редактор. — Акӑ паян Чаткас енне командировкӑна каймалла. Ҫула май сана Палтиел ... хӑварӗҫ.
Редакци машинине нихӑҫан та ахаль хӑваламан, пӗрре ... тухсан 3-4 колхоза ҫитме тӑрӑшнӑ. «Мир», «Искра», «Восход» колхозсен хирӗсем юнашарах та, виҫӗ корреспондент валли те ҫырмалли пур.
Ӗҫсене вӗҫлесе каялла киле таврӑнтӑмӑр. Пирӗн практикантка ҫав тери савӑнӑҫлӑ, хирте ӗҫлекенсем ҫинчен очерк е тӗрленчӗк ҫырасси ҫинчен пӗлтерчӗ.
Чӑваш Енри кашни хулара фермерсен апат-ҫимӗҫне сутма тытӑнӗҫ. Кун пирки республика Элтеперӗ Олег Николаев пӗлтернӗ.
Вӑл каланӑ тӑрӑх, республикӑри кашни хуларах пӗчӗк пасарсем уҫасшӑн. Унта пырса фермерсем хӑйсен продукцине сутайӗҫ.
«Шупашкарӑн ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнче ун пеккине уҫрӑмӑр. Асӑннӑ формӑна ҫӗнетсе пырӑпӑр. Хысна тата уйрӑм ҫын пӗр шухӑшлӑ пулнипе укҫа хывса ҫак ене аталантарӑпӑр. Ку ӗҫе фермерсем те хутшӑнасшӑн», — тенӗ Олег Николаев.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (11.07.2025 21:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 22 - 24 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Пятницкая Ольга Васильевна, нумай ҫул хушши ачасене вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентнӗ педагог ҫуралнӑ. | ||
| Сергеев Илья Тимофеевич, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент ҫуралнӑ. | ||
| Шупашкарти 1№ типографине никӗсленӗ | ||
| Теветкел Николай Александрович, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, драматургӗ, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Микулай Мӑскал, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |